FED FAİZ ARTTIRINCA NE OLACAK?

FED FAİZ ARTTIRIRSA NE OLUR?

ŞUANKİ KONJONKTÜR

                2008 yılında patlak veren, Amerika merkezli bankacılık kaynaklı küresel ekonomik krizi bilmeyenimiz yok. Bu kriz 1929 yılındaki Büyük Buhran’dan sonra gerçekleşen en büyük kriz olarak ekonomistlerce değerlendiriliyor. Krizin nedeni kısaca Amerika’da bankacılık sektörünün uyguladığı aşırı gevşek kredi politikası diyebiliriz. Değineceğim nokta Amerikan Merkez Bankası FED’in kriz etkilerini en aza indirmek için nasıl bir yol izlediği. FED bu krizle mücadelede alışılmış politikalarının dışına çıkmak durumda kalmıştır.  Genişletici bir para politikası uygulamış ve bununla da ülkede krizin azalttığı ekonomik faaliyetleri tekrar canlandırmayı ve dolayısıyla rekor seviyelere ulaşan işsizlik oranlarını düşürmeyi hedeflemiştir.
Bunun yanında da faizleri çok aşağıya çekmiş piyasalardaki oyuncuların daha ucuz fon sağlamasını amaçlamıştır. İşte bu politikalar sonucu dolaşımdaki miktarı artan Dolar diğer önde gelen para birimleri karşısında ucuzlamış ve daha yüksek getiri elde etmek için faiz oranı daha yüksek olan gelişmekteki ülkelere (Türkiye, Endonezya, Hindistan, Güney Afrika) kaymıştır. Yani ülkemize bol miktarda ve ucuz halde dolar giriş yapmıştır. Bu da dolar ile borçlanma maliyetlerini düşürmüştür ve bu da piyasayı dolar ile borçlanmaya itmiştir. Şuan bakıldığında döviz borcu olan çoğu şirketin borcunun dolar cinsinden olduğunu görebiliriz.

FAİZ ARTINCA OLACAKLAR

                Peki, Amerika Birleşik Devletleri’nde faiz artarsa Türkiye’de ne olacak? İlk söylenebilecek şey bir miktar doların ülkeyi terk edeceği. Bu da ülkeyi çok zor durumda bırakır yorumu ekonomi çevrelerince benimsenmiş durumda. Gerekçesi ise Türkiye'nin sıcak para ihtiyacının ya da bağımlılığının çok yüksek bir ekonomiye sahip olması diyebiliriz. Ekonomimiz çok kırılgan bir yapıda. Öte yandan dolar ile ucuzca borçlanan kesim için de faiz artırımı çok büyük bir tehlike arz etmekte. Göründüğü üzere faiz artırımının kendisi değil haberi bile doların lira karşısında değer kazanmasına neden oluyor. Haber akışına bu kadar endeksli bir ortamda dolar borcu olanları zor bir 2015 sonu bekliyor. Ayrıca cari açık nedeniyle de dolar kurunun yukarı yönlü hareketi ülke ekonomisi için son derece olumsuz bir olay olarak görüldüğünden FED’in parasal genişleme politikasını sonlandırması ülkemiz açısından hiç iyi bir haber olarak yorumlanmıyor. Bütün bunların ışığında ülkemizi zor bir dönem bekliyor diyebiliriz. Umarım ekonomi yönetimi gerekli önlemleri alacak ve bu dönemi en az hasarlı şekilde atlatarak ekonomimiz sağlam bir yapıya kavuşturacaklardır.